Multifidus Kası ve Egzersizleri
Multifidus kası L 1-5 arasında 5 banttan oluşur. L1-4 bandı yüzeysel orta ve derin kas fibril demetlerinden oluşur. L5 bandı ise derin fibrillerden oluşur. Dikey olarak kas fibrillerinin uzunluğu diğer omurgayı dik tutan kaslardan farklıdır. Multifidus kasının derin liflerinde tendon yapısı yoktur. Aralıklı olarak omurgaya yapışmaları ve kas hacminin düşük olması sebebiyle proprioseptif geri bildirimde önemli yer oynar. Ayrıca derin kas lifleri %63 oranında tip 1 kas liflerinden oluşur. Yavaş kasılma özelliği gösteren bu tip lifler bilindiği üzere yoğun damar ağına sahiptir.
Disfonksiyonları, multifidus kasının atrofiye uğraması, ufalmasının en büyük nedeni aktif olarak kullanılmamasıdır. Fazla yatmak, hatalı postür sonucu deaktif olmuş multifidus denge sorunlarına bile sebep olabilir. Özellikle artmış anterior pelvic tilt multifidus kasının kullanılmasını engeller. Multifidus kası en fazla ayakta dururken aktif olarak çalışır.
Deaktif olmuş (yatak istirahati v.b.) multifidus kası en fazla kas-sinir iletişimin bozulmasından etkilenir ve atrofiye olur. Yapılan çalışmada de aktif multifidus kası %37 ve daha fazla kas hacminde kayıp göstermiştir. Postür bozukluklarında bu kadar çabuk bir bozulma görülmez.
Avustralya profesyonel futbol liginde 242 futbolcunun hazırlık döneminde kronik bel ve sırt ağrıları kayıt edildi. Hazırlık döneminde multifidus kasını geliştirmek için programlar yapıldı. Programı uygulayanlar ve kendileri bazı hareketleri fitness programına ekleyen gruplar, hazırlık dönemi sonu ve başında yapılan testlerle karşılaştırıldı. Multifidus kasının boyuna bakıldı. İki grup arasında belirgin bir hacim farkı görülmedi. Multifidus kasını düzenli aktive etmek core stabilizasyonu, derin duyu algısı ( propriosepsiyon), rotasyon gibi atletik performansı belirleyen unsurları pozitif etkiliyor.
Havuz uygulamaları multifidus kasının gelişimini nasıl etkiliyor?
Futbol takımları ve havuzu olan fitness salonları su içinde core aktivayonu sağlamak ve yükü arttırmak için programlar uyguluyor. Bunun ile ilgli yapılan çalışmada 11 erkek sporcu havuz içinde 4 farklı core hareketi uyguladı ve emg ile kas aktivasyonları incelendi. Hollowing, bracing ve 2 yönlü pelvic tilt uygulandı. 4 kas incelendi. Bunlar rectus abdominis, erektör spina, alt abdomen ( rectus abdominisin kasık bölgesine ve pubic kemiğine yapışma yeri) ve multifidus kası.
Su ve yerde yapılan bu haraketlerde hiç bir fark gözlenmedi. Erektör spina hariç tüm core bölgesi aktivasyonu aynı bulundu. Sebebi hidrostatik su gücünün core bölgesini bir miktar desteklemesi olabileceği düşünülüyor.
Multifidus kasının en iyi aktive eden hareket abdominal hallowing hareketidir.
Hareketi izlemek için tıklayabilirsiniz.
Fatih özkan