Futbolcularda Dominant Bacak ve Sportif Yaralanma İlişkisi
Elit Seviye Futbolcuların Dominant ve Dominant Olmayan Bacakları Arasındaki Kas Yaralanmaları.
Futbolda dominant bacak kuvvet farkları sportif yaralanmayı belirleyen en önemli unsur desek yanlış olmaz. Çünkü dengesiz bir oran antrenman yükünün bacaklar ve vücuda eşit dağılmasını engeller. Çok basit, tamamen hayali bir örnek verelim; 1000 birimlik bir yük planladınız eğer bacaklar arasında kuvvet farkı %20'den fazla ise bir bacak 1200 birimlik yüke maruz kalacaktır. Sadece kuvvet değil dayanıklılık olarak da bu şekilde değerlendirme yapılabilir.
Dominant bacak kuvveti futbolcularda şut gücünün arttırılmasında, ani dönüşlerde ve sportif yaralanmayı önlemede ve hatta öngörmede çok belirleyicidir. Ancak bu durum bize futbolun karmaşalığı içinde belirleyici tek unsur değildir. fakat testleme ve ölçme değerlendirmede gayet pratiktir. Yapılan bir çalışmada, dominant ve dominant olmayan bacak arasındaki kuvvet farkı ve buna bağlı sportif yaralanma oranları incelendi. Çalışma 2007 ve 2013 yılları arasında İsviçre 1. Lig takımlarında oynayan 54 futbolcu üzerinde yapılan yapıldı. Hamstring, quadriceps, kalça addüktörleri üzerindeki yaralanmalar ultrasonografi ile belirlendi. Yaralanmanın boyutu ve tipi yine bu yol ile kayıt edildi. Araştırmanın sonunda 54 sporcuda total olarak 105 kas yaralanması tespit edildi. 105 yaralanmada total yaralanmanın %53 ü dominant bacak hamstring yaralanması olarak belirlendi. Dominant olmayan bacaktaki hamstring yaralanma oranı %47 olarak görüldü. Anlamlı fark sadece hamstring kası için tespit edildi. Başka alt ekstremite kas gruplarında anlamlı bir fark görülmedi.
Bu ne demek ?
Yapısal olarak hamstring yaralanmalarında dominant bacak hamstring yaralanmaları daha yüksek görülmesi sezon içi bireysel antrenmanların öneminin arttığını gösteriyor. Sportif yaralanma sonrası sahaya dönüş safhasında bu durumun göz önüne alınması ve iki bacak arasındaki farkın minimize edilmesi zaten planlanan bir durum. Sezon içi ekstra dominant – dominant olmayan bacak arası kuvvet dengesini koruyan programlar bu durumu engelleyebilir.
Fatih Özkan
KAYNAK: Svensson K.,Muscle injuries of the dominant or non-dominant leg in male football players at elite level, Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2016